تعیین نوع کمون بذر ماریتیغال: اثرات تیمارهای پس رسی و جیبرلیک اسید در دماهای مختلف
Authors
Abstract:
سابقه و هدف: گیاهان دارویی از جمله گیاهان مهم اقتصادی هستند که به صورت خام یا فرآوری شده در طب سنتی یا مدرن صنعتی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. در حال حاضر این تقاضای روزافزون سبب برداشت بی‌رویه و نامناسب این گیاهان گردیده است که ماحصل آن تخریب زیستگاه‌های طبیعی این گیاهان و قرار گرفتن تعدادی از آنها در معرض خطر انقراض و نابودی میباشد. از این‌رو برای جلوگیری از بهره‌برداری بی‌رویه از این گیاهان در عرصه‌های طبیعی، باید اقدام به کشت و اهلی کردن این گیاهان نمود. یکی از مشکلات اولیه در اهلی سازی گیاهان دارویی، وجود کمون در بذرهای این گیاهان میباشد. ماریتیغال گیاهی دارویی از خانواده کاسنی است که بذرهای آن حاوی ترکیبات دارویی ارزشمندی است. از مشکلات اولیه در اهلی سازی این گیاه، وجود کمون در بذرهای آن است که منجر به غیریکنواختی جوانهزنی و سبز شدن آن در مزرعه می‌گردد. از این‌رو اولین گام در اهلی سازی این گیاه، شناخت نوع کمون آن با هدف انتخاب مؤثرترین روش در رفع آن میباشد؛ بنابراین مطالعه حاضر با هدف: 1) تعیین نوع کمون 2) بررسی واکنش جوانهزنی بذرهای ماریتیغال به سطوح مختلف جیبرلیک‌اسید و پسرسی در شرایط دمایی مختلف انجام گردید. مواد و روش‌ها: این تحقیق در دو آزمایش جداگانه بر روی بذرهای تازه و پس رس شده ماریتیغال، با هدف بررسی اثرات غلظت‌های مختلف جیبرلیک اسید بر رفع کمون و جوانهزنی این گیاه در دماهای مختلف انجام شد. در هر آزمایش، آزمون جوانهزنی در دماهای 5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجه سانتی‌گراد روی بذرهای ماریتیغال تازه و پس‌رس شده با سطوح مختلف جیبرلیک اسید در پنج سطح 0، 500، 1000، 1500 و 2000 پی‌پی‌ام صورت گرفت. در هر آزمایش صفات درصد، سرعت و یکنواختی جوانهزنی، به همراه زمان تا شروع جوانهزنی در تیمارهای مختلف تعیین گردید و پاسخ این صفات به تیمارهای پسرسی، دما و جیبرلیک اسید بررسی گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بذرهای تازه و پس‌رس شده ماریتیغال قادر به جوانهزنی در هیچ‌یک از دماها نمی‌باشد و با کاربرد جیبرلیک اسید بذرها قادر به جوانهزنی در دماهای مختلف شد؛ اما واکنش بذرهای تازه و پس‌رس شده به جیبرلیک اسید متفاوت بود. در بذرهای تازه، درصد، سرعت و یکنواختی جوانهزنی کمتر از بذرهای پس‌رس شده بود. همچنین زمان تا شروع جوانهزنی در بذرهای پس‌رس شده کمتر از بذرهای تازه بود؛ به عبارت دیگر می‌توان گفت که با این‌که پسرسی باعث رفع کمون بذرهای ماریتیغال نگردید، اما حساسیت به جیبرلیک اسید را افزایش داد، به‌طوری که در بذرهای پس‌رس شده، حداکثر درصد و سرعت جوانهزنی با غلظت‌های پایین جیبرلیک اسید (500 پی‌پی‌ام)، مشاهده شد. همچنین پسرسی باعث افزایش دمای مطلوب و سقف جوانهزنی بذرهای این گیاه در مقایسه با بذرهای تازه گردید. به‌طوری که دمای مطلوب برای بذرهای تازه و پس‌رس شده به ترتیب 10 و 25 درجه سانتی‌گراد و دمای سقف به ترتیب 30 و 35 درجه سانتی‌گراد بود، اما از لحاظ دمای پایه اختلاف چندانی بین بذرهای تازه و پس‌رس شده مشاهده نشد؛ به عبارت دیگر می‌توان گفت که پسرسی باعث افزایش دامنه دمایی جوانهزنی بذرهای ماریتیغال تیمار شده با جیبرلیک اسید گردید. نتیجه‌گیری: به‌طورکلی نتایج این تحقیق نشان داد که بذرهای ماریتیغال دارای کمون فیزیولوژیک غیرعمیق میباشد که برای رفع آن می‌توان از جیبرلیک اسید استفاده کرد. پسرسی باعث رفع کمون بذرهای این گیاه نگردید؛ اما حساسیت بذرها به جیبرلیک اسید را افزایش داد. همچنین تیمار پسرسی باعث افزایش دامنه دمایی جوانهزنی بذرهای ماریتیغال تیمار شده با جیبرلیک اسید گردید.
similar resources
بررسی اثر تیمارهای سولفوریک اسید، جیبرلیک اسید و دما بر جوانه زنی بذر سیکاس (Cycas revolute L.)
سیکاس گیاهی با قدمت طولانی بوده و با داشتن برگ های شانه ای زیبا، امروزه از گیاهان زینتی پر طرفدار در علم باغبانی و طراحی محیط به شمار می رود، از آن جا که تنها شیوه تکثیر تجاری این گیاه از طریق بذر بوده و بذرهای آن به دلیل داشتن چندین ساز وکار خفتگی نظیر پوسته سخت و مواد بازدارنده، جوانه زنی کند و نا منظمی دارند. بنابراین تعیین ترکیب تیماری مناسب جهت تسریع دوره پس رسی و یا کاهش مدت زمان جوانه...
full textبررسی شاخصه‌های جوانهزنی بذر پنجه‌مرغی(Cynodon dactylon) تحت تأثیر تیمارهای اسید سالیسیلیک، اسید جیبرلیک و نیترات پتاسیم
Cynodon dactylon گیاهی است علفی، چند ساله، گرمادوست و خزنده از خانواده گندمیان، که به‌عنوان یک گیاه بومی مقاوم به‌خشکی از جنبه‌های دارویی، اقتصادی و زیست‌محیطی دارای اهمیت زیادی است. این گیاه یکی از گیاهان داروئی با پتانسیل درمانی بالا برای طیف وسیعی از بیماری‌ها است. مطالعه حاضر به‌منظور بررسی تأثیر پیش‌تیمار بر خصوصیات جوانهزنی و رشد گیاه پنجه‌مرغی در قالب طرح کاملا تصادفی (4 تکرار) ان...
full textشکستن خواب و بهبود جوانهزنی بذر چهار گونه گیاه دارویی از تیره چتریان تحت تأثیر تیمارهای اسید جیبرلیک و سرمادهی
گیاهان تیره چتریان به دلیل اهمیت دارویی و اقتصادی بالا، یکی از مهمترین تیرههای گیاهی محسوب میشوند. وجود خواب در بذر گیاهان این تیره یکی از موانع عمده جهت کشت و اهلی کردن آنها میباشد. این پژوهش به منظور تعیین بهترین تیمار جهت شکستن خواب در بذر چهار گونه دارویی مهم از تیره چتریان شامل آنغوزه (Ferula assafoetida)، باریجه (Ferula gummosa)، کرفس کوهی (Kelussia odoratissma) و زیره سیاه (Carum carv...
full textبررسی اثر تیمارهای سولفوریک اسید، جیبرلیک اسید و دما بر جوانه زنی بذر سیکاس (cycas revolute l.)
سیکاس گیاهی با قدمت طولانی بوده و با داشتن برگ های شانه ای زیبا، امروزه از گیاهان زینتی پر طرفدار در علم باغبانی و طراحی محیط به شمار می رود، از آن جا که تنها شیوه تکثیر تجاری این گیاه از طریق بذر بوده و بذرهای آن به دلیل داشتن چندین ساز وکار خفتگی نظیر پوسته سخت و مواد بازدارنده، جوانه زنی کند و نا منظمی دارند. بنابراین تعیین ترکیب تیماری مناسب جهت تسریع دوره پس رسی و یا کاهش مدت زمان جوانه زن...
full textتاثیر پس رسی و برخی خصوصیات گیاه مادری بر جوانه زنی و قدرت بذر ماریتیغال(silybum marianum)
به منظور مطالعه تأثیرات پسرسی و برخی ویژگیهای جوانهزنی بذرها ماریتیغال، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1392 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل مدت زمان پسرسی در 5 سطح (شاهد، 30، 60، 90 و 120 روز پسرسی در دمای 35 درجه سانتی گراد). اندازه گلآذین گیاه مادری در 2 سطح (بزرگ و کوچک) و رنگ بذر در 2 سطح (روشن و تیره) بود. صفات اندازه گیری ش...
full textبررسی تغییرات جوانهزنی بذر خردل وحشی (Sinapis arvensis) طی رفع کمون
به‌منظور بررسی تغییرات دمای کاردینال جوانهزنی بذر خردل وحشی طی رفع کمون، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1396 انجام شد. عامل اصلی دماهای مختلف (5، 10، 15، 20، 25 و 30 درجه سانتی‌گراد) و عامل فرعی غلظت‌های مختلف جیبرلیک اسید (GA: 0، 100، 300، 500، 1000، 1500، 2000 پی‌پی‌ام) بود. برای توصیف ...
full textMy Resources
Journal title
volume 12 issue 2
pages 171- 186
publication date 2019-08-23
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023